Warning: call_user_func_array() expects parameter 1 to be a valid callback, class '' not found in /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php on line 324

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831

Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/necdet/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php:324) in /home/necdet/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1831
{"id":818,"date":"2021-05-31T21:36:06","date_gmt":"2021-05-31T19:36:06","guid":{"rendered":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/?p=818"},"modified":"2021-05-31T21:36:15","modified_gmt":"2021-05-31T19:36:15","slug":"27-mayis-olmasa-chp-iktidar-olurdu","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/?p=818","title":{"rendered":"27 MAYIS OLMASA CHP \u0130KT\u0130DAR OLURDU"},"content":{"rendered":"\n

27 May\u0131s hep Demokrat Parti ma\u011fduriyeti \u00fczerinden anlat\u0131l\u0131r. Yarg\u0131lama\u2019n\u0131n bi\u00e7imi, Adnan Menderes\u2019in ve iki arkada\u015f\u0131n\u0131n idam\u0131 hakl\u0131 olarak bu ma\u011fduriyeti g\u00fc\u00e7lendirir. T\u00fcrkiye sa\u011f\u0131 da 61 y\u0131ld\u0131r her f\u0131rsatta hep bu ma\u011fduriyeti kullan\u0131r. Oysa 27 May\u0131s bu ger\u00e7ekli\u011fin yan\u0131 s\u0131ra, \u201cba\u015fka bir ma\u011fduriyet\u201d daha yaratm\u0131\u015f ve as\u0131l olarak CHP\u2019nin tek ba\u015f\u0131na iktidar\u0131n\u0131n da \u00f6n\u00fcn\u00fc kesmi\u015ftir.<\/p>\n\n\n\n

Nas\u0131l m\u0131?<\/p>\n\n\n\n

27 May\u0131s 1960, T\u00fcrkiye Cumhuriyeti tarihinde \u201cihtilal\u201d veya \u201cdevrim\u201d  diye an\u0131lsa da bir askeri darbeydi. Sonralar\u0131 di\u011fer b\u00fct\u00fcn askeri ve sivil darbe ve darbe giri\u015fimlerinde s\u0131kl\u0131kla duyaca\u011f\u0131m\u0131z gibi \u201cMilli Birlik Komitesi<\/a>\u201d ilk a\u00e7\u0131klamas\u0131nda, \u201c\u00fclkede karde\u015f kavgas\u0131n\u0131 engellemek i\u00e7in y\u00f6netime el koyduklar\u0131n\u0131\u201d belirtirken, \u201cNATO\u2019ya ve CENTO\u2019ya ba\u011fl\u0131 olduklar\u0131n\u0131\u201d da \u00f6zenle a\u00e7\u0131klamay\u0131 ihmal etmiyorlard\u0131\u2026
27 May\u0131s darbesi, 1957\u2019de milletvekili \u00e7o\u011funlu\u011funa ra\u011fmen, oransal \u00e7o\u011funlu\u011fu kaybeden DP\u2019ye kar\u015f\u0131 y\u00fckselen demokratik muhalefetin de fiili olarak \u00f6n\u00fcn\u00fc kesti.<\/p>\n\n\n\n

1957 se\u00e7imlerinde DP 1954 se\u00e7imlerine g\u00f6re yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 10 kaybederek y\u00fczde 47, CHP ise y\u00fczde 6,3 oy kazanarak y\u00fczde 41 al\u0131rken, aradaki oy fark\u0131 sadece 625 bindir\u2026
1957 se\u00e7imlerinde Cumhuriyet\u00e7i Millet Partisi\u2019nin ald\u0131\u011f\u0131 oy oran\u0131 y\u00fczde 6,5, H\u00fcrriyet Partisi\u2019nin ald\u0131\u011f\u0131 oy oran\u0131 ise y\u00fczde 3,5\u2019dur. DP\u2019den daha fazla oy alan muhalefet partileri (CHP, CMP, HP), buna ra\u011fmen se\u00e7im sisteminden dolay\u0131 milletvekillerinin yaln\u0131zca \u00fc\u00e7te birini kazanabildi\u011fi i\u00e7in iktidar olamam\u0131\u015ft\u0131r. Se\u00e7imde y\u00fczde 47 oy alan DP, 610 sandalyeli parlamentonun y\u00fczde 70\u2019ini (424 milletvekili) kazanm\u0131\u015ft\u0131r!<\/p>\n\n\n\n

Darbe yap\u0131lmam\u0131\u015f olsa, b\u00fct\u00fcn veriler, 1961 ola\u011fan genel se\u00e7imlerde CHP\u2019nin tek ba\u015f\u0131na iktidar\u0131n\u0131 i\u015faret ediyor ve „\u0130lk Hedefler Beyannamesi“ne de a\u00e7\u0131k\u00e7a yans\u0131yan demokratikle\u015fmeyi sa\u011flayabilece\u011fini g\u00f6steriyordu. 1957\u2019de y\u00fczde 41 oy alan CHP\u2019nin 1959 y\u0131l\u0131nda yay\u0131nlad\u0131\u011f\u0131 „\u0130lk Hedefler Beyannamesi“ halkta kar\u015f\u0131l\u0131k buluyor, \u201cH\u00fcr bas\u0131n, muhtar \u00fcniversite, teminatl\u0131 hakim, serbest toplant\u0131, tarafs\u0131z radyo, h\u00fcr ve nispi se\u00e7im\u201d gibi vaadler mitinglerde b\u00fcy\u00fck kitleleri yan yana getiriyordu. \u0130lk Hedefler Beyannamesine g\u00f6re; CHP iktidar\u0131nda \u201cAnti-demokratik yasalar kald\u0131r\u0131lacak, Anayasa; halk egemenli\u011fi, sosyal adalet, hukuk devleti ve toplumsal g\u00fcvenlik esaslar\u0131na ba\u011fl\u0131 kal\u0131narak de\u011fi\u015ftirilecek, devlet ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131 tarafs\u0131zl\u0131\u011fa kavu\u015fturulacak,  yasama organ\u0131n\u0131n y\u00fcr\u00fctme \u00fczerindeki denetimi fiili ve etkin bir hale getirilecekti\u2026\u201d

27 MAYIS CHP\u2019Y\u0130 K\u00dc\u00c7\u00dcLTT\u00dc!<\/strong>
Bug\u00fcn d\u00f6n\u00fcp bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda 27 May\u0131s darbesinin demokratikle\u015fmenin \u00f6n\u00fcn\u00fc kesti\u011fini a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00f6r\u00fcyoruz. CHP\u2019nin \u201c\u0130lk Hedefler Beyannamesi\u201dndeki temel yakla\u015f\u0131mlar\u0131n 1961 Anayasas\u0131\u2019n\u0131n belkemi\u011fini olu\u015fturmas\u0131 da bu ger\u00e7e\u011fi de\u011fi\u015ftirmez\u2026
Demokratik muhalefetin \u201ce\u015fit muamele\u201d g\u00f6rmesinden Anayasa Mahkemesi kurulmas\u0131na, se\u00e7im sisteminin de\u011fi\u015ftirilmesinden bas\u0131n \u00fczerindeki bask\u0131n\u0131n kald\u0131r\u0131lmas\u0131na, ekonomide merkezi bir planlama te\u015fkilat\u0131n\u0131n kurulmas\u0131ndan, devletin sosyal adalet anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n geli\u015ftirilmesine ve \u00fcniversitelerin yeniden yap\u0131land\u0131r\u0131lmas\u0131na kadar uzanan „\u0130lk Hedefler Beyannamesi“ndeki taleplerin 1961\u2019de y\u00fczde 61 oyla kabul edilen yeni Anayasa\u2019ya yans\u0131m\u0131\u015f olmas\u0131 ku\u015fkusuz \u00e7ok olumluydu. Ancak darbe, yaln\u0131zca demokrasinin \u00f6n\u00fcn\u00fc kesmekle kalmad\u0131, fiili olarak CHP\u2019yi \u00f6nce darbe orta\u011f\u0131, sonras\u0131nda kayda de\u011fer ad\u0131mlar\u0131 atamayan etkisiz, yetkisiz ve beceriksiz koalisyon h\u00fck\u00fcmetlerinin b\u00fcy\u00fck orta\u011f\u0131 yaparak kamuoyunda CHP\u2019den, dolay\u0131s\u0131yla \u201cbu soldan bir \u015fey olmaz\u201d anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n T\u00fcrkiye\u2019ye yerle\u015fmesinin zeminini olu\u015fturdu\u2026
ABD deste\u011finde yap\u0131lan darbe, fiili olarak CHP\u2019nin tek ba\u015f\u0131na iktidar\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcn\u00fc keserken, di\u011fer yandan \u00f6zellikle 1955 sonras\u0131 \u00e7ok y\u0131pranm\u0131\u015f, 1957 se\u00e7imlerini fiili olarak kaybetmi\u015f, dibe vurmak \u00fczere olan Demokrat Parti\u2019yi, \u201cYass\u0131ada yarg\u0131lamalar\u0131yla\u201d mazlum ve ma\u011fdur yapt\u0131\u011f\u0131 gibi yeniden diriltmi\u015ftir. Yass\u0131ada’da toplam 592 ki\u015finin yarg\u0131land\u0131\u011f\u0131 ve 11 ay s\u00fcren davalar s\u0131ras\u0131nda adaletsizlik \u00e7ok \u00fcst  boyutlara vard\u0131, yarg\u0131laman\u0131n \u201cbi\u00e7imi ve i\u00e7eri\u011fi\u201d\u00f6nemli bir d\u00f6nemin sorumlular\u0131n\u0131 \u201cma\u011fdur ve mazlum\u201d yapt\u0131\u2026
\u00d6zellikle 1955 sonras\u0131 demokratikle\u015fmeyi savunarak ciddi bir muhalefet yapan ve 1957 se\u00e7imlerinde y\u00fczde 41 oy alan CHP darbeden 16 ay sonra yap\u0131lan se\u00e7imlerde yaln\u0131zca y\u00fczde 36,7 oy alabildi. (\u0130ki se\u00e7im aras\u0131nda oy kullanan se\u00e7men say\u0131s\u0131 yakla\u015f\u0131k 1 milyon artm\u0131\u015f olmas\u0131na ra\u011fmen 1957\u2019de 3 milyon 825 se\u00e7menin oyunu alan CHP, 1961\u2019de 3 milyon 724 bin se\u00e7menin oyunu ald\u0131!)<\/p>\n\n\n\n

1961 se\u00e7im sonu\u00e7lar\u0131na da yans\u0131d\u0131\u011f\u0131 gibi ordunun m\u00fcdahalesi ve adaletsiz bir yarg\u0131lama s\u00fcreci, cezaevinde ya\u015fanan \u00f6l\u00fcmler ve idamlar ma\u011fdur ve mazlum yaratt\u0131, darbenin faturas\u0131 da CHP\u2019ye \u00e7\u0131kart\u0131ld\u0131. Yass\u0131 Ada yarg\u0131lamalar\u0131nda izlenen adaletsiz yarg\u0131lama bi\u00e7imi DP\u2019nin anti demokratik uygulamalar\u0131n\u0131 \u00f6nemli \u00f6l\u00e7\u00fcde unutturdu. Nitekim 1961 se\u00e7imlerinde DP\u2019nin devam\u0131 partiler (AP, YTP) oylar\u0131n yakla\u015f\u0131k y\u00fczde y\u00fczde 50\u2019sini al\u0131rken, Osman B\u00f6l\u00fckba\u015f\u0131\u2019n\u0131n CKMP\u2019si de y\u00fczde 14 oy ald\u0131.<\/p>\n\n\n\n

26 May\u0131s 2021, \u0130stanbul<\/p>\n\n\n\n


Necdet Sara\u00e7<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

27 May\u0131s hep Demokrat Parti ma\u011fduriyeti \u00fczerinden anlat\u0131l\u0131r. Yarg\u0131lama\u2019n\u0131n bi\u00e7imi, Adnan Menderes\u2019in ve iki arkada\u015f\u0131n\u0131n idam\u0131…<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":"","_disable_autopaging":false},"categories":[1,3],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/818"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcomments&post=818"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/818\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":819,"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=\/wp\/v2\/posts\/818\/revisions\/819"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fmedia&parent=818"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Fcategories&post=818"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.necdetsarac.com\/index.php?rest_route=%2Fwp%2Fv2%2Ftags&post=818"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}